Vrijpalen Brielle

We gaan om Brielle heen, met de klok mee en beginnen aan de Waterweg.
De eerste vermelding van grenspalen rond Brielle dateert van 1590. Het stadsbestuur had toen opdracht gegeven om rond de stad palen te zetten op de grens van de stedelijke vrijheid. Deze vrijheid strekte zich uit over vijftig roeden (ca. 200m) vanaf de veste. Op 400 roeden (ca. 1500m) moest een tweede rij palen opgericht worden. Zover strekte de vrijdom van de stad zich weliswaar niet uit, maar de stad kon er wel zekere rechten doen gelden. Bij een opmeting in 1735 was er sprake van vijf palen. De eerste (deze dus) stond op de grens met Zwartewaal en heette dan ook de Zwartewaalse vrijpaal; de volgende stond aan de Hossebosdijk tegenover de Slikheul. De derde was geplaatst op de hoek Rijksstraatweg-Spuilaan), de vierde aan de Rik. De laatste op de Polderdijk (huidige Bollaarsdijk). Bij latere opmetingen stonden er ook palen op de Oosterlandsedijk en de Schrijversdijk. Die laatste is nog niet teruggeplaatst.

Deze paal staat aan de vd Bogertweg/hoek Spuilaan.

Hoe de grens- of vrijpalen eruit hebben gezien is niet precies bekend. Er waren palen uitgevoerd als monumenten, compleet met wapens en opschriften of ornamenten. Het meest voorkomend was echter de houten paal. Dit geldt in elk geval voor Voorne-Putten. Het opschrift op de palen was in veel gevallen beperkt tot de naam van de polder of het ambacht. Dit opschrift en eventuele wapen was, in tegenstelling tot onze moderne gemeenteborden, naar binnen gekeerd en gaf dus niet het begin aan van het gebied maar het einde, de limiet. Om deze reden werd de paal ook wel de limietpaal genoemd. Wat overigens letterlijk ook weer grenspaal betekent.